Bize Derler Çakırca – Halil Dural
Bize derler Çakırca / Yar fidan boylum / Yakarız konakları… Bu ünlü Ege türküsü 19. yüzyılda ve 20. yüzyıl başlarında yaşamış Çakırcalı Ahmet Efe ve oğlu Çakırcalı Mehmet Efe için yakılmıştı. Ödemişli merhum öğretmen Hakkı Dural yıllarca Ödemiş civarında yaşamış efelerin hayatı üzerinde çalışmış, bu efeler henüz hayattayken onlarla birlikte olabilmiş, ya da onları bir vesileyle görmüş kişilerle tek tek konuşmuştu. Araştırmalarını eski yazıyla iki defterde topladı. Ege’de eşkıyalık üzerine kendisinin de çok önemli araştırmaları olan Doç. Dr. Sabri Yetkin bu iki defter ve Halil Dural’ın arşivi üzerinde çalışarak bu çok önemli sözlü tarih çalışmasını gün ışığına çıkardı. Birinci elden görgü tanıklarına dayanılarak inanılmaz ayrıntılarla yazılmış, 19. yüzyıl Ege zeybeklerinin hayatı…
Önsöz
Çakırcalı AHmet Efe ve Hayatı
Çakırcalı Lakabı Ahmet’e Nereden Geldi
Çakırcalı Mehmet Efe ve Hayatı
Efe Nadire Hanım ile Evleniyor
Kara Mustafa ile Fatma Nasıl Öldürüldü
Dönelim Biz Hapishane Hayatına
Çete Faaliyette
Toscalı Kimdir, Nerelidir, Nasıl Zeybek Olmuştur
Toscalı Çetesi Yüzde
Çakırcalı Çetesi Adagide’de – Efe İkinci Muavin Çetesini Kuruyor
Bozcayaka Müsademesi
Doyranlı Vakası ve Poslu Mehmet Efe Çetesinin İmhası
Efe Alevileri de Şöyle Avlardı
Çakırcalı Çetesi Çine’de
Çakırcalı Çetesi Tire’de
Çakırcalı Çetesi Bodrum’da
Dadbey Köyü Vakası
Efenin Fukaraseverliği
Kamalı Çetesi
Kamalı Zeybek Harun Çorbacı’dan İntikam Alıyor
Kamalı Zeybek Çetesi Alaşehir’in Düzaraplı Köyünde
Kamalı Mustafa Hükümet Kuvvetlerinden Hiç Çekinmezdi
Çakırcalı Çetesi İlk Defa Kamalı’nın Pususuna Düşüyor
Gökdeli Mehmet ve Hayatı
Hükümet İlk İş Olarak Çakırca’nın Ayasuluk’taki Evlerini Yakıyor
Erbeğli Vakası
Çakırcalı Mehmet Efe Faaliyette
İnce Mehmet Efe ve Çetesi
Çakırcalı’yı Öldürmek Üzere Arnavut Besası Yapanlar Şimdi Birbirlerini Öldürüyor
Çakırcalı’nın Kaymakçı’yı Basıp Kamalı’nın Yeğeni İsmail Efe’yi Öldürmesi
Ayasuret ve Gere Vakaları
Çakırcalı Mehmet Efe Turgutlu Kasabasını Basıp Mutaf’ın Oğlunu Kaldırıyor
Çakırca Çetesi Hamza Beyin Çiftliğinde
Salihlili Hamit Ağa ile Kardeşi Hasan Ağa’nın Sart Hamamları Yanıyor
Çakırcalı Mehet Efe ve Kızanları İkinci Defa Afv-ı Şahaneye Mazhar Oluyorlar
Çakırcalı Dördüncü Defa Evleniyor
Kel Hayım İzmir Yollarında
İzmir Valisi Kamil Paşa Hazretleri Ödemiş’te
Meşrutiyet İlan Ediliyor
Çakırca’nın Muavin Çetesi Bir Gün Hükümetin Eline Düşmüştü
Binbaşı Rüstem Bey Hadisesi ve Çakırca’nın Üçüncü Defa Dağa Kaçması
Kaymakçılı Koca Mehmet Çetesinin Faaliyeti ve Koca Mehmet’in Akıbeti
Koca Mehmet Çetesi Pusuya Düşüyor
Çöpköy Müsademesi Başlarken
Çakırcalı Mehmet Efe Muğla Postasını Soyuyor
İkinci Arpaz Baskını
Çakırcalı Çetesi Söke’nin Bağlararası Bucağından Foti’yi Dağa Kaldırıyor
Cevizalanı Müsademesi ve Tafsilatı (20 Mayıs 1326 / 1910)
Üçüncü Arpaz Baskını ve Osman Bey’in Karıncalı Dağa Kaldırılması
Kürt Ali’nin Kurduğu Çete
Hacı Mustafa Çetesi
Çakırcalı Mehmet Efe’nin Sadık Muavini Hacı Mustafa’nın Kurduğu Çete
Halil Dural’dan alınan notları derleyerek çok verimli bir kaynak haline getiren Sabri Yetkin Hocamızın bu emeğini unutmamak gerek. Çakırcalı Mehmet Efe’nin hayatını ve yaşadıklarını en güzel aktaran ve canlı tarih kokan bu kaynağı mutlaka edinmenizi öneririm.